Szlaki Wiatraczne w Wielkopolsce – podróż śladem młynarskiego dziedzictwa
Historia wiatraków w Wielkopolsce sięga XIV wieku. To właśnie wtedy powstały pierwsze wiatraki, które przez kolejne stulecia na stałe wpisały się w krajobraz wielkopolskiej ziemi. Największy rozwój młynarstwa wiatrowego przypada na XVIII wiek, kiedy to na terenie Polski funkcjonowało około 20 tysięcy wiatraków, z czego ponad 12 tysięcy znajdowało się w Wielkopolsce. Polska w tym czasie była jednym z największych europejskich ośrodków młynarstwa. Wokół Leszna funkcjonowało blisko 100 wiatraków, w Śmiglu około 60, a w Rydzynie około 40.
Upadek wielkopolskich wiatraków
Rozwój technologii i postęp cywilizacyjny sprawiły, że tradycyjne wiatraki przestały być potrzebne. Nowoczesne metody mielenia zboża stopniowo wypierały tradycyjne młyny wiatrowe, co doprowadziło do ich stopniowego niszczenia i zanikania. Symbol dobrobytu regionu wielkopolskiego niemal całkowicie zniknął z krajobrazu. Obecnie na terenie regionu leszczyńskiego zachowało się zaledwie kilka wiatraków, często w bardzo złym stanie technicznym. W całej Wielkopolsce pozostało ich około 75, a liczba ta systematycznie maleje. Wiele z nich wymaga natychmiastowej renowacji.
Szlak Wiatraczny – ratunek dla dziedzictwa młynarskiego
Z inicjatywy Jarosława Jankowskiego powstał Szlak Wiatraczny, obejmujący 50 wiatraków znajdujących się na terenie Leszna oraz powiatów leszczyńskiego, wolsztyńskiego, kościańskiego i rawickiego. Jest to największy tego typu szlak w Europie, umożliwiający poznanie historii i dziedzictwa młynarstwa wiatrowego w regionie.
Trasy Szlaku Wiatracznego
TRASA I – Szlak Rydzyński
Rydzyna – Leszno – Osieczna – Krzywiń – Jerka – Racot – Kościan – Śmigiel – Wilkowice – Święciechowa – Rydzyna (116 km)
TRASA II – Szlak Kościański
Kościan – Racot – Jerka – Krzywiń – Łagowo – Grabonóg – Pępowo – Miejska Górka – Sarnowa – Izbice (73 km)
Znaczna część pierwszej trasy przebiega na terenie powiatu leszczyńskiego lub w jego bliskim sąsiedztwie.
Szlak Wiatraczny to unikatowa inicjatywa, mająca na celu ochronę i popularyzację dziedzictwa kulturowego regionu. Dzięki niemu możliwe jest nie tylko poznanie historii wiatraków, ale również zwrócenie uwagi na potrzebę ich ochrony i renowacji, zanim całkowicie znikną z polskiego krajobrazu.
Szczegółowe informacje:
Szlak Wiatraczny w Wielkopolsce.
Jarosław Jankowski – Wiatraki Wielkopolski
Muzeum Młynarstwa i Rolnictwa w Osiecznej
Izabela Wyszowska, Paulina Zakrzewska – Szlak Wiatraczny w Wielkopolsce
źródło: Powiat Leszczyński
